Ο ρόλος τού Σχολείου, των δασκάλων και των γονέων στην κατάκτηση τής μητρικής γλώσσας

Η Σχολή Γονέων – Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης  ξεκίνησε το πρόγραμμά της για το 2018-2019 τη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 2018 με τον καθηγητή Γλωσσολογίας και πρώην Πρύτανη τού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιο Μπαμπινιώτη.
Το θέμα τής ομιλίας  του ήταν: “Ο ρόλος τού σχολείου, των δασκάλων και των γονέων στην κατάκτηση τής μητρικής γλώσσας”.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με τη συνδιοργάνωση  τής  Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας.

Ο κ. Μπαμπινιώτης αναφέρθηκε στον πιο δημοκρατικό θεσμό, κατά τον Κοραή, την γλώσσα μας που αποτελεί κοινό κτήμα και περιουσία μας.
Μαθαίνουμε τις λέξεις όχι για τις λέξεις αλλά για τις έννοιες, για επικοινωνία με νοήματα με τα οποία λειτουργεί η σκέψη.
Η γραμματική και το συντακτικό αποτελούν το μηχανισμό τής λειτουργίας τής γλώσσας.

Η τριαδικότητα τής ανθρώπινης ύπαρξης αποτελείται από τον κόσμο που περιλαμβάνει τα όντα και την ύπαρξη, τον νου με τις έννοιες και τη νόηση και τη γλώσσα με τις σημασίες (λέξεις) και τη σήμανση.
Η μητρική γλώσσα κατακτάται, η ξένη γλώσσα μαθαίνεται.
Ο δάσκαλος θα μιλήσει και θα βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν τη σύνδεση γλώσσας, νου και σκέψης. Η κατάκτηση τής μητρικής γλώσσας επιτυγχάνεται σταδιακά.

Το παιδί έως 2 χρόνων βρίσκεται στο προγλωσσικό στάδιο και η γνώση τής γλώσσας είναι αισθησιοκινητική.
Από τα 2 έως τα 5 χρόνια περνά στο στο πρώιμο γλωσσικό στάδιο με τη γλώσσα τού συγκεκριμένου.
Από τα 6 έως τα 12 χρόνια, στο Δημοτικό Σχολείο, το παιδί βρίσκεται στο κυρίως γλωσσικό στάδιο και κατακτά τη λογική γνώση (γλώσσα ημι-αφηρημένη) με γνώσεις γραμματικής και συντακτικού σε επίπεδο πρότασης.
Από 12 έως 18 χρόνων ο έφηβος βρίσκεται στο μεταγλωσσικό στάδιο, η γνώση είναι σε επίπεδο αφαιρετικό, μεταγραμματικό με τον εμπλουτισμό κειμένων.

Η γλωσσικά κρίσιμη ηλικία θεωρείται από τα 2 έως τα 12 χρόνια.
Κατά τον Chomsky ο άνθρωπος γεννιέται με το προνόμιο του νου και των γλωσσικών καταβολών.

Η γλώσσα βελτιώνεται με τις δεξιότητες τής ανάγνωσης και γραφής.
Η νοηματική μεγαλόφωνη ανάγνωση αποδίδει σωστά το νόημα, βοηθά στην ορθοφωνία, στη σωστή άρθρωση και την άψογη σύνδεση των νοημάτων.
Η χειρόγραφη γραφή βοηθά στον σωστό σχεδιασμό γραμμάτων και στην καλλιγραφία.
Η ορθογραφία δίνει πληροφορίες για τη σημασία, την οικογένεια των λέξεων και τη μορφή της.

Ο εμπλουτισμός τής γλώσσας επιτυγχάνεται με τη διαχρονία της, δηλαδή με επαφή και ανάγνωση κειμένων στην αρχαία και λόγια μορφή τους, τα παλιότερα Ελληνικά κατά τον Σεφέρη.

Το χαρακτηριστικό τής γλώσσας μας είναι η συνέχεια της, διότι ομιλείται συνεχώς για χιλιάδες χρόνια. Γι ‘ αυτό έχουμε υποχρέωση να τη διαφυλάξουμε.
Είναι γλώσσα όλων των επιστημών, διαχρονική και αποτελεί αξία και πολιτιστική ταυτότητα τού έθνους μας, και όχι μόνον χρηστικό εργαλείο.
Αν την αλλοτριώσουμε, χάνουμε τον πολιτισμό μας.

Πολύτιμοι αρωγοί για την μάθηση και κατάκτησή της είναι η οικογένεια, το σχολείο, οι φίλοι, η επαφή με καλλιεργημένη γλώσσα, η εκφορά τού λόγου στο καλό θέατρο, τα λεξικά και η φιλαναγνωσία.

Η κατάρτιση επιτυγχάνεται πρώτα στην οικογένεια και μετά στο σχολείο που βοηθούν το παιδί πρώτα να μιλά καλά και μετά να γράφει.
Πρώτα η κατάκτηση τής μητρικής γλώσσας και μετά με μέτρο οι ξένες γλώσσες και η χρήση τού διαδικτύου.
Με αυτές τις προϋποθέσεις το παιδί θα απολαμβάνει τη γλώσσα, γιατί είναι έργο ζωής.

Το πολυπληθές ακροατήριο με τις αρχές τού τόπου παρακολούθησε με ενδιαφέρον το “σαγηνευτικό” μάθημα γλώσσας τού καθηγητή.

Μετά τις ερωτήσεις των ακροατών και τις ικανοποιητικές απαντήσεις τού κ. Μπαμπινιώτη η πρώτη αυτή εκδήλωση έκλεισε μελωδικά με τη χορωδία των εκπαιδευτικών τής  Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης υπό τη διεύθυνση τού κ. Καραμούζα.