Γιατί είναι σημαντικό και ξεχωρίζει το ελληνικό αλφάβητο;

Το ιδιαίτερο με τους Έλληνες είναι ότι τόλμησαν αφ’ ενός μεν να εγκαταλείψουν ένα συλλαβογραφικό σύστημα (τη γραμμική γραφή Β) που χρησιμοποιούσαν επί τρεις περίπου αιώνες, αφ’ ετέρου δε να υιοθετήσουν έναν ξένο στην προέλευσή του τύπο αλφαβήτου, το συμφωνογραφικό φοινικικό αλφάβητο, με μία καίρια διαφορά: δεν αναμόρφωσαν απλώς αλλά ανέτρεψαν τον χαρακτήρα τού αλφαβήτου-πηγής και το μετέτρεψαν σε νέο τύπο αλφαβήτου, καθαρώς φωνολογικού, το οποίο στηριζόταν πλέον κυρίως στα φωνήεντα.

Εδώ θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ο συστηματικός χαρακτήρας τής δημιουργίας τού ελληνικού αλφαβήτου, δηλ. η συνειδητή προσπάθεια τής καθιέρωσης οικονομικής και λειτουργικής σχέσης ένα προς ένα (1 : 1) μεταξύ γραμμάτων και φθόγγων, δεν περιορίστηκε μόνο στα φωνήεντα, τα οποία δημιουργήθηκαν με την απόδοση φωνηεντικής αξίας σε κάποια γράμματα τού φοινικικού αλφαβήτου που από τη λειτουργία τους δεν είχαν ρόλο στην πλήρωση αναγκών τής ελληνικής γλώσσας, αλλά επεκτάθηκε και στην επινόηση νέων γραμμάτων που θα δηλώσουν σύμφωνα τής Ελληνικής τα οποία δεν υπήρχαν στη φοινικική γλώσσα. Αυτά είναι τα σύμφωνα Φ [ph], Χ [kh] και Ψ [ps], τα οποία ―όπως και τα φωνήεντα Υ και Ω― προστέθηκαν στο τέλος τού αλφαβήτου.

Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι η δημιουργική, πρακτικά όσο και θεωρητικά γλωσσολογική, προσέγγιση τού αλφαβήτου, ώστε να προσαρμοστεί όσο γίνεται καλύτερα, δηλ. λειτουργικά, στις ανάγκες τής γραπτής δήλωσης τής ελληνικής γλώσσας. Αυτό είναι εξίσου φανερό στα γράμματα που δήλωσαν τα σύμφωνα. Από αυτή την άποψη, δηλ. την επαρκή γλωσσολογική προσέγγιση, η Ελληνική θα μπορούσε να παραβληθεί μόνο με το κορεατικό αλφάβητο Han’gŭl (του 15ου αιώνα), ένα υψηλής ποιότητας φθογγογραφικό αλφάβητο.

«Το ελληνικό αλφάβητο: Αλφάβητο – γραφή – ορθογραφία» Γ. Μπαμπινιώτης, Κέντρο Λεξικολογίας. Αθήνα, 2018