Μια χαμένη (;) ευκαιρία προβολής τής Αθήνας

Το τρίπτυχο – «τριλογία» συνήθως την ονομάζουν – των ιστορικών μεγαλοπρεπών κτηρίων που δεσπόζουν στο κέντρο τής πόλης των Αθηνών, το τρίπτυχο «Ακαδημία – Πανεπιστήμιο – Εθνική Βιβλιοθήκη» έχει μείνει αναξιοποίητο για την προβολή τής πόλης και, κατ’ επέκτασιν, τής Ελλάδος στους επισκέπτες των Ολυμπιακών Αγώνων.

Ως Πανεπιστήμιο Αθηνών από πολύν καιρό καταστήσαμε γνωστή στους αρμοδίους την ιδέα τής προβολής τού κτηριακού αυτού τριπτύχου των θαυμάσιων νεοκλασικών δημιουργημάτων που κοσμούν την πρωτεύουσα, συμβολίζοντας το πνεύμα, την επιστήμη και τη μελέτη. Μια τέτοια προβολή θα συντελούσε ώστε «Ακαδημία – Πανεπιστήμιο – Εθνική Βιβλιοθήκη» να αποτελέσουν σημείο αναφοράς τής ιστορικής αυτής πόλης, αντικείμενο θαυμασμού για τις χιλιάδες των επισκεπτών τής Αθήνας αλλά και για τα εκατομμύρια των τηλεθεατών των Ολυμπιακών Αγώνων.

Συγκεκριμένα προτείναμε και προτείνουμε και την ύστατη αυτή ώρα να αναδειχθούν αυτά τα στολίδια τής Αθήνας ως ενιαίο τρίπτυχο με κατάλληλο φωτισμό τη νύχτα, αφού υπάρξει μια σχετικά απλή διαρρύθμιση τού χώρου και τής κίνησης των οχημάτων. Τρεις κυρίως ενέργειες χρειάζονται: α) Να πεζοδρομηθεί η Ρήγα Φεραίου, ο δρομίσκος μεταξύ Πανεπιστημίου και Εθνικής βιβλιοθήκης, όπως έχει πεζοδρομηθεί από παλιά ο δρομίσκος μεταξύ Πανεπιστημίου και Ακαδημίας. β) Να παροχετευθεί η κυκλοφορία – σχετικά περιορισμένη – των οχημάτων στον μεθεπόμενο δρόμο (στη Χαριλάου Τρικούπη), δύο τετράγωνα πιο κάτω, όπου ήδη επιτρέπεται η στροφή προς την Ακαδημίας. γ) Να μετακινηθούν οι αφετηρίες των λεωφορείων τής οδού Ακαδημίας, οι οποίες έχουν αποκρύψει τις προσόψεις των τριών ιστορικών κτηρίων και έχουν αλλοιώσει και υποβαθμίσει ανεπίτρεπτα το πολιτισμικό και αισθητικό περιβάλλον τού κέντρου τής πόλης. Με την ανοχή τής Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δημαρχίας, Νομαρχίας), τής Κυβέρνησης (Υπουργείου Συγκοινωνιών), ημών των επικεφαλής των τριών ιστορικών Ιδρυμάτων (τού Πανεπιστημίου, τής Ακαδημίας και τής Εθνικής Βιβλιοθήκης), των Οργανωτών τής Ολυμπιάδας (που το πλήθος των λοιπών προβλημάτων είναι αλήθεια ότι δεν τους επιτρέπει να ασχοληθούν και με τέτοια θέματα), αλλά κυρίως με την ανοχή όλων των πολιτών αυτής τής πόλης, το ιστορικό αυτό τρίπτυχο έχει τραγικά υποβαθμισθεί. Από την πλευρά τής οδού Ακαδημίας ο προ των κτηρίων χώρος έχει μεταβληθεί σε χώρο στάθμευσης πλήθους λεωφορείων με τρομακτική ρύπανση τού περιβάλλοντος, σε «οίκον εμπορίου» μικροπωλητών και υπαίθρια καταστήματα (φρούτων, εντύπων, ηλεκτρονικών ειδών, ειδών ενδυμασίας κ.λπ.) στα οποία προστέθηκαν τελευταία πλήθος ξένων μικροπωλητών με απλωμένη την πραμάτειά τους στον ενδιάμεσο πεζόδρομο και στην Ακαδημίας.

H πρότασή μας – απλή αλλά ριζοσπαστική – θα αλλάξει άρδην την εικόνα στο ιστορικό κέντρο των Αθηνών. Φανταστείτε την εικόνα που θα προκύψει. Τα τρία έξοχα και εντυπωσιακά για την ομορφιά και τον συμβολισμό τους κτήρια θα αποτελέσουν – με τους δύο εσωτερικούς πεζόδρομους που θα τα συνδέουν και με κατάλληλη αισθητική διαρρύθμιση τού χώρου – έναν μοναδικό «πολιτισμικό πνεύμονα» στο κέντρο των Αθηνών, προβεβλημένο και προσπελάσιμο από τους δύο μεγαλύτερους κεντρικούς δρόμους των Αθηνών, την Πανεπιστημίου και την Ακαδημίας. Το ενιαίο τριμερές συγκρότημα θα είναι – όπως και σήμερα – στο επίκεντρο τής ζωής των Αθηνών και θα το διασχίζουν πεζοί οι Αθηναίοι, οι επισκέπτες τής πόλης, οι τουρίστες κ.ά. που θα απολαμβάνουν αισθητικά τον χώρο. Θα αυξηθεί ο χώρος πρασίνου στους πεζοδρόμους και στους εκατέρωθεν δρόμους και θα αναβαθμισθεί όλη η περιοχή. Ειδικοί συγκοινωνιολόγοι (με τους οποίους έχουμε μιλήσει) φρονούν ότι η συγκοινωνιακή ρύθμιση μπορεί εύκολα να αντιμετωπισθεί με παροχέτευση τής κίνησης και μεταβολή των αφετηριών σε χώρους επιβίβασης επί διερχομένων οχημάτων.

Ας προστεθεί ότι ήδη ανακαινίζεται το πανεπιστημιακό κτήριο Παλαμά (απέναντι από το Πανεπιστήμιο επί τής Ακαδημίας, δίπλα στο Πνευματικό Κέντρο τού Δήμου) και ανακαινίζεται επίσης το κτηριακό συγκρότημα τής Νομικής Σχολής, ενώ προγραμματίζεται και ανακαίνιση τού προ ετών αποκτηθέντος από το Πανεπιστήμιο διατηρητέου κτηρίου στη γωνία Ακαδημίας και Σίνα. Ολα αυτά σημαίνουν ότι μπορεί να αλλάξει ριζικά η εικόνα στο ιστορικό αυτό κέντρο των Αθηνών. H δραστήρια δήμαρχος Αθηναίων κ. Ντόρα Μπακογιάννη, ο ικανός Υπουργός Συγκοινωνιών κ. Λιάπης και η ρέκτης πρόεδρος τής διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων κ. Γιάννα Αγγελοπούλου μπορούν να αδράξουν την ευκαιρία και να προβάλουν κατά τρόπο μοναδικό την Ολυμπιακή πρωτεύουσα μόνο με μερικές απλές συντονισμένες ενέργειες. Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας καίριας συνδυαστικής ρύθμισης θα κοσμεί «ες αεί» την πόλη των Αθηνών, τιμώντας εκείνους που πήραν την πρωτοβουλία να την πραγματοποιήσουν.

ΤΟ ΒΗΜΑ, 4 Απριλίου 2004