Η “γαλάζια πατρίδα” πέρασε στα τουρκικά σχολικά βιβλία, άρθρο στο Protagon

Πρόσφατο άρθρο μου στο PROTAGON για την εισαγωγή τού όρου-έννοιας-μηνύματος “γαλάζια πατρίδα” στα σχολικά βιβλία 18.000.000 μαθητών στην Τουρκία. Στα δικά μας βιβλία;

Η «γαλάζια πατρίδα» πέρασε στα σχολικά βιβλία τής Τουρκίας
Θα το ζήσουμε κι αυτό. Ξεκίνησε από εφέτος, έχοντας από καιρό προφανώς επινοηθεί και σχεδιαστεί, η έκδοση σχολικών βιβλίων στην Τουρκία με τον όρο-έννοια-μήνυμα «γαλάζια πατρίδα» (Mavi Vatan) ―προφανώς θα ακολουθήσει και η «θάλασσα των νησιών» (Adalar Denisi)― που επινόησε εντέχνως και τα δύο τo 2006 ο Τούρκος ναύαρχος Cem Gurdeniz (“The Blue Homeland Doctrine”). Στην πονηρή φαντασιακή σύλληψη τής «γαλάζιας πατρίδας» και στα εξίσου πονηρά φαντασιακά «όρια τής καρδιάς» τής τουρκικής ηγεσίας χωρούν πολλά ελληνικά νησιά μέσα σ’ ένα κλίμα προκλητικού και ανιστόρητου νεοοθωμανικού αναθεωρητισμού. Τώρα το προαιώνιο Αιγαίο που οι ίδιοι από τα Ελληνικά έμαθαν να το λένε επί αιώνες Ege τείνει να μετασχηματισθεί σε έναν πονηρό και αμφίσημο στην σύλληψη του νεολογισμό, σε … «θάλασσα των νησιών». Πρόκειται για ένα εθνικιστικό προπαγανδιστικό διά τής Εκπαίδευσης παιχνίδι με πονηρούς νεολογισμούς, οι οποίοι θα εξελιχθούν σε καθιερωμένους γεωγραφικούς και ιστορικούς τουρκικούς όρους.

Τα πανάρχαια ελληνικά νησιά, με ελληνικά και προελληνικά ακόμη ονόματα, τα οποία έχουν ιστορική διαδρομή 40 τουλάχιστον αιώνων όσο και η ελληνική ιστορία ―και που έτσι τα γνωρίζει η Ευρώπη και όλος ο πολιτισμένος κόσμος― έρχονται κατά παράβαση τού διεθνούς δικαίου και τής εθνικής ταυτότητας των γεωγραφικών τόπων να διεκδικηθούν από τους επιγόνους των Τούρκων κατακτητών που έκαναν την εμφάνισή τους μόλις στους βυζαντινούς χρόνους (11ο αιώνα). Πρόκειται για νομαδικές ληστρικές φυλές Τουρκομάνων (Turkmenler) που συνέπρατταν με τους Σελτζούκους Τούρκους [Selcuklural]), οι οποίοι μετά την νίκη τους στην ατυχή για τους Βυζαντινούς μάχη τού Ματζικέρτ (το 1.071) εγκαταστάθηκαν στην Μ. Ασία. Στις αρχές τού 14ου αιώνα επί τής ηγεμονίας τού Τουρκομάνου ηγέτη Οσμάν Α΄ (1258-1326), ιδρύθηκε η δυναστεία των Οθωμανών.

Άρχισε, λοιπόν, να εμφανίζεται στα τουρκικά σχολικά βιβλία και θα γαλουχούνται τα 18.000.000 αθώα Τουρκόπουλα από μια αήθη εθνική προπαγάνδα ότι τα ελληνικά νησιά βρίσκονται δήθεν εντός τού ευρύτερου χώρου τής «γαλάζιας πατρίδας» και τής «θάλασσας των νησιών» που ανήκουν αν όχι αποκλειστικά τουλάχιστον από κοινού στην Τουρκία. Δεν θα διδαχθούν δηλ. τα παιδιά αυτά, την ιστορική αλήθεια ότι πρόκειται για νησιωτικές περιοχές που πολύ όψιμα (σε σχέση με τους μακρούς αιώνες τού ιστορικού τους βίου από την Αρχαιοτητα) κατακτήθηκαν από ξένους εισβολείς, τους Οθωμανούς. Αυτών των ξένων κατακτητών ο ζυγός αποτινάχτηκε μετά από μακρούς και σκληρούς αγώνες των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων κατακτητών τους το 1821.
Με αυτή την αλλοίωση τής ιστορίας τα Τουρκόπουλα θα μεγαλώσουν με την αντίληψη ότι τα ελληνικά νησιά τού Αιγαίου (που ήταν κάποτε υποτίθεται «τουρκικά») βρίσκονται ούτε λίγο ούτε πολύ … «υπό ελληνικό ζυγό» και πρέπει κάποτε να απελευθερωθούν! Σκέτος αλυτρωτισμός και τουρκική «μεγάλη ιδέα». Αλλά δεν παίζεις με την Εκπαίδευση. Εκεί κτίζονται όλα∙ στις αγνές παιδικές ψυχές∙ με το κύρος τής αυθεντίας που έχει πάντα το σχολικό βιβλίο. Η πονηρία και οι σκοποί των εισηγητών τού ιστορικού και πολιτιστικού αυτού ανοσιουργήματος είναι προϊόν βαθύτερης και μακρόπνοης εθνικιστικής πολιτικής. Από άλλη σκοπιά, οι εκπαιδευτικές αυτές ενέργειες συμβαδίζουν με τις πρόσφατες μετατροπές δύο ιστορικών χριστιανικών εκκλησιών ευρύτατα γνωστών χριστιανικών μνημείων, σε τζαμιά για εθνικιστικούς πάλι λόγους (όχι από θρησκευτικές ανάγκες, γιατί δεν τους λείπουν τα πολυπληθή τεμένη ισλαμικής λατρείας) .
Ερώτημα: Αν αυτά επιχειρούν οι Τούρκοι, εντάσσοντας με περισσό θράσος στις διεκδικήσεις τους την καλλιέργεια εθνικού φρονήματος των νέων στον καίριο χώρο τής Εκπαίδευσης και των σχολικών βιβλίων για τα δήθεν όρια τής πατρίδας τους, που γίνονται πλέον τα «γεωγραφικά όριά» τους και όχι τα ρομαντικά «όρια τής καρδιάς» τού Ερντογάν, τι πρέπει να κάνουμε στην Ελλάδα και στην ελληνική εκπαίδευση για το συγκεκριμένο αυτό θέμα;

Το ελάχιστο που υποχρεούμεθα να κάνουμε (αφού δούμε πρώτα τι γράφουν ακριβώς τα τουρκικά σχολικά βιβλία) είναι ―χωρίς αναφορά στα τουρκικά βιβλία― να εξηγήσουμε κατάλληλα και πειστικά με επιχειρήματα και επιμονή την ιστορία των νησιών μας, την ιστορία τού Αιγαίου πελάγους, την προέλευση των ονομάτων ελληνικών και ξένων (από τα Ελληνικά) και γενικότερα την ελληνικότητα των νησιών στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Την αλήθεια∙ χωρίς καμία διάθεση προπαγάνδας που εμείς δεν την χρειαζόμαστε.
Ιστορικοί, αρχαιολόγοι, γεωγράφοι κ.ά. μπορούν να εξηγήσουν στα παδιά μας την ιστορική πορεία των όρων που συζητούμε. Προσωπικά θα δώσω μερικά γλωσικά στοιχεία που φωτίζουν την προέλευση των λέξεων. Να πούμε στα παιδιά μας από πού πήρε το όνομά του το Αιγαίο Πέλαγος∙ ότι σημαίνει «κυματιστό», γιατί προέχεται από την αρχαία λέξη αἶγες που σήμαινε τα «κύματα», όπως μαρτυρούν ο λεξικογράφος Ησύχιος: «αἶγες∙ τὰ κύματα. Δωριεῖς» και ο συγγραφέας Αρτεμίδωρος (2ου αι. μ.Χ.): «καὶ γὰρ τὰ μεγάλα κύματα αἶγας ἐν τῇ συνηθείᾳ λέγομεν». Ομόρριζη και σημασιολογικά συγγενής είναι η γνωστή, αρχαία ήδη, λέξη αἰγιαλός από αἶγες + ἅλς, ἁλός «θάλασσα» (από το αιγιαλός προήλθε προφανώς το γιαλός). Δεν αποκλείεται μάλιστα η σημασία «κύματα» τού αἶγες να αποτελεί ―όπως έχει παρατηρηθεί ετυμολογικά― μεταφορική χρήση τής λέξης αἴξ «αίγα, κατσίκα». Ομόρριζα προς το Αιγαίο είναι τα αρχαία επίσης τοπωνύμια Αἰγαί, Αἴγιο και Αἴγινα.

Περνώντας στην Μεσόγειο θάλασσα μπορούμε να δώσουμε άλλες χρήσιμες και πολύ σημαντικές πληροφορίες. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι οι αρχαίοι Έλληνες την αιθάνονταν βιωματικά ως δική τους θάλασσα. Ο Στράβων (ο γεωγράφος τού 1ου αι .π.Χ.) την αναφέρει ως «η ημετέρα θάλασσα» και ως «η καθ’ ημάς θάλασσα» απ’όπου η λατινική ονομασία “ Mare Nostrum”. Παλαιότερα (τον 2ο αι. π.Χ.) ο ιστορικός Πολύβιος την αισθάνεται τόσο οικεία ώστε την αναφέρει ως «η θάλασσα». Πιο σημαντικό απ’όλα είναι ότι οι ίδιοι οι Τούρκοι τον 16ο και 17ο αιώνα την αποκαλούν «η Θάλασσα των Ελλήνων»! Οι ίδιοι την ονομάζουν και «Λευκή θάλασσα» σε αντίθεση προς την Ερυθρά και Μαύρη θάλασσα. Ποιος να το πίστευε ότι μερικούς αιώνες μετά, στις μέρες μας, ο πρόεδρος Erdogan την «ημετέρα θάλασσα» θα την ιδιοποιείτο αποκαλώντας την «η θάλασσά μας»! Και ὀτι μάλιστα θα το επεξέτεινε ρομαντικά (βλ. αναθεωρητικά/επεκτατικά) στον χαρακτηρισμό «γαλάζια πατρίδα». Και ότι θα το περνούσε στα σχολικά βιβλία, ώστε να διδάσκονται τα παιδιά στην Τουρκία εφεξής ότι πατρίδα τους είναι…. «η γαλάζια πατρίδα» που περιλαμβάνει και τα ελληνικά νησιά!